रमाई आवास (घरकुल)

रमाई आवास (घरकुल) योजना - अनुसूचित जाती आणि नवबुद्ध समाजासाठी महाराष्ट्रातील ग्रामीण आणि शहरी क्षेत्रांमध्ये

परिचय

महाराष्ट्र राज्य सरकारच्या सामाजिक न्याय आणि विशेष सहाय्य विभागाद्वारे "रमाई आवास (घरकुल) योजना" अनुसूचित जाती आणि नवबुद्ध समाजाच्या व्यक्तींसाठी जाहीर करण्यात आली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश ग्रामीण आणि शहरी भागांतील अनुसूचित जाती आणि नवबुद्ध समाजातील नागरिकांच्या जीवनमानात सुधारणा करणे आहे. या योजनेद्वारे त्या समाजातील नागरिकांना घरकुल (आवास) देऊन त्यांचे जीवन स्तर उंचावणे हे प्राथमिक ध्येय आहे.

महाराष्ट्र राज्यातील विविध जिल्ह्यांतील निवडक समुदायांसाठी ही योजना लागू करण्यात आलेली आहे. या योजनेचा लाभ ग्रामीण, शहरी आणि महापालिका क्षेत्रांतील नागरिकांना मिळू शकतो. यामध्ये प्रमुख लाभ, पात्रता, अर्ज प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे, आणि विविध शंका निरसनांबाबत सविस्तर माहिती दिली जाईल.

---

योजनेचे फायदे

"रमाई आवास (घरकुल) योजना" मध्ये लाभार्थ्याला मिळणारा आर्थिक सहाय्याचा रक्कम वेगवेगळ्या क्षेत्रांनुसार बदलते:

• ग्रामीण क्षेत्र: ₹1,00,000/- (लाभार्थ्याचा हिस्सा शून्य)
• महापालिका क्षेत्र: ₹1,50,000/- (लाभार्थ्याचा हिस्सा 7.5%)
• महापालिका नगर निगम: ₹2,00,000/- (लाभार्थ्याचा हिस्सा 10%)

या रक्कमेचे वितरण लाभार्थ्यांच्या निवास स्थानानुसार होईल आणि यामुळे त्यांना आपला घरकुल उभारण्यासाठी आवश्यक रक्कम मिळेल. शहरी आणि ग्रामीण क्षेत्रातील नागरिकांसाठी वेगवेगळ्या प्रमाणात सहाय्य दिले जाते.

---

पात्रता

रमाई आवास (घरकुल) योजना साठी अर्ज करणाऱ्या व्यक्तीसाठी खालील पात्रता निकष आहेत:

• अर्जदाराने महाराष्ट्रामध्ये किमान 15 वर्षे राहिले असावे.
• अर्जदाराचा वार्षिक उत्पन्न मर्यादा:
  • ग्रामीण क्षेत्रासाठी: ₹1,00,000/- प्रति वर्ष.
  • महापालिका क्षेत्रासाठी: ₹1,50,000/- प्रति वर्ष.
  • महापालिका नगर निगम क्षेत्रासाठी: ₹2,00,000/- प्रति वर्ष.
• एकाच कुटुंबातील एकच व्यक्ती या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो.
• अर्जदाराकडे स्वतःची जमीन असावी.
• अर्जदाराला सरकारी इतर कोणत्याही गृहनिर्माण योजनेचा लाभ न घेणारा असावा.

---

आरक्षण/सवलत/प्राधान्य

या योजनेत खालील प्रकारे आरक्षण आणि सवलती प्रदान करण्यात येतात:

• बीपीएल (खालील गरीबी रेषेखालील) कुटुंबातील व्यक्तींना प्राधान्य दिले जाते.

---

अर्ज प्रक्रिया

रमाई आवास (घरकुल) योजनेचा अर्ज ऑनलाईन पद्धतीने करणे शक्य आहे. अर्ज प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:

पहिला चरण: अर्जदाराने सामाजिक कल्याण कार्यालय, जिल्हा ग्रामीण विकास प्राधिकरण किंवा नगर परिषद / महापालिका आयुक्त कार्यालयामध्ये जाऊन अर्जाचा प्रचलित फॉर्म प्राप्त करावा.

दुसरा चरण: अर्ज फॉर्ममध्ये सर्व आवश्यक माहिती भरावी, पासपोर्ट आकाराची छायाचित्र टाकावी आणि आवश्यक कागदपत्रांची छायांकित प्रती जोडावीत.

तिसरा चरण: योग्य प्रकारे भरलेला अर्ज संबंधित अधिकाऱ्यांकडे सबमिट करावा. अर्ज सबमिट करताना स्वीकारपत्र किंवा आस्थापनाची ओळखपत्र घेणे आवश्यक आहे.

चौथा चरण: अर्ज संबंधित कार्यालयाकडून प्राप्त करणे आणि अर्जाचे ओळखपत्र संग्रहीत करणे आवश्यक आहे.

महत्त्वाची टीप: अर्जाच्या सादरीकरणाची अंतिम तारीख आणि वेळ लक्षात ठेवा आणि अर्ज संबंधित कार्यालयात सबमिट करा.

---

आवश्यक कागदपत्रे

अर्जदाराला खालील कागदपत्रांची आवश्यकता आहे:

• निवासी प्रमाणपत्र.
• जातीचे प्रमाणपत्र.
• आधार कार्ड.
• पत्त्याचे प्रमाणपत्र.
• ओळखपत्र.
• पासपोर्ट आकाराची फोटो.

---

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

1. • सामाजिक कल्याण कार्यालयाचा सहाय्य काय आहे? सामाजिक कल्याण कार्यालयास अर्जदारांच्या अर्जांची तपासणी आणि प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी सहाय्यक भूमिका असते.
   • 
     

   • 15 वर्षांचा निवासी कालावधी पूर्ण न करणाऱ्या अर्जदाराचे काय? योजनेच्या पात्रतेसाठी अर्जदाराने महाराष्ट्रामध्ये किमान 15 वर्षे राहिलेले असावे. यावर सवलत किंवा अपवाद नाही.

   • योजना कशी पोहोचते आणि योग्य व्यक्तींना लाभ मिळवतो? योजनेचे वितरण बीपीएल कुटुंबातील सदस्यांना प्राधान्य दिले जाते, त्यामुळे गरीब आणि अत्यंत गरजू व्यक्तींना सहाय्य मिळवता येते.

   • अर्जाच्या कागदपत्रांची खात्री कशी केली जाऊ शकते? अर्जदाराने सर्व कागदपत्रांची सत्यतेची खात्री करणे आवश्यक आहे, कागदपत्रांचे स्वाक्षरी असलेले प्रती अर्जासोबत जोडावीत.

   • या योजनेसाठी कोणते कागदपत्र आवश्यक आहेत? अर्जदाराला घरच्या कागदपत्रांची छायांकित प्रती अर्जासोबत जोडावीत, आणि त्या कागदपत्रांची स्वाक्षरी असलेली नकल देणे आवश्यक आहे.

   • अर्ज फॉर्म कुठे मिळू शकतो? अर्ज फॉर्म संबंधित सामाजिक कल्याण कार्यालय, जिल्हा ग्रामीण विकास प्राधिकरण किंवा महापालिका आयुक्त कार्यालयापासून प्राप्त केला जाऊ शकतो.

   • लाभार्थ्यांच्या निवडीमध्ये प्राधान्य कसे दिले जाते? बीपीएल कुटुंब आणि गरजू लोकांना योजनेत प्राधान्य दिले जाते.

   • अर्जदाराला जमीनीचा मालक असणे का आवश्यक आहे? जमीन असलेले व्यक्तीच घरकुल प्राप्त करू शकतात कारण या योजनेचा उद्देश घर बांधणीसाठी जमीन असलेल्या व्यक्तींना सहाय्य करणे आहे.

   • कुटुंबातील एकापेक्षा अधिक व्यक्ती अर्ज करू शकतात का? कुटुंबातील एकच व्यक्ती या योजनेचा लाभ घेऊ शकते.

   • महापालिका नगर निगम क्षेत्रातील अर्जदारांसाठी वार्षिक उत्पन्न मर्यादा किती आहे? महापालिका नगर निगम क्षेत्रातील अर्जदारांसाठी वार्षिक उत्पन्न मर्यादा ₹2,00,000/- आहे.

---

निष्कर्ष

"रमाई आवास (घरकुल) योजना" एक महत्वाची आणि लोकाभिमुख योजना आहे, ज्याद्वारे अनुसूचित जाती आणि नवबुद्ध समाजाच्या नागरिकांना घरे उपलब्ध करून दिली जात आहेत. यामुळे त्यांच्या जीवनमानात लक्षणीय सुधारणा होईल आणि त्यांना स्वतंत्रपणे राहण्याची संधी मिळेल. अर्ज प्रक्रिया सहज आहे आणि योग्य कागदपत्रांसह अर्ज सादर केल्यास, या योजनेचा लाभ घेणे शक्य होईल.